از طریق انگشت‌نگاری ژنتیکی موفق به تهیه شناسنامه ژنتیکی برای ۲۰۰ رقم برنج تجاری دنیا شدند
حسام شعبانی مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیست فناور کاوش پارسیان با اشاره به اینکه این شرکت با هدف ابداع و بهینه‌سازی روش‌های جدید آزمایشگاهی به ویژه روش‌های مبتنی بر دی ان‌ای (DNA) در حوزه مواد غذایی و دارویی تاسیس شده است، اظهار کرد: همچنین در سال ۹۲ اولین آزمایشگاه همکار سازمان غذا و دارو در زمینه تشخیص محصولات دستکاری شده ژنتیک را راه‌اندازی کردیم، در عین حال اولین آزمایشگاه تقلب‌های غذایی به‌وسیله دی ان ای، راه‌اندازی شده است. طی دو سال پیاپی به عنوان آزمایشگاه برتر از سوی سازمان غذا و دارو معرفی و لوح کیفیت این سازمان را دریافت کردیم.
شعبانی با اشاره به اینکه همایش بین‌المللی در جهت شناسایی آگاهی عمومی مردم در حوزه محصولات تراریخته در دانشگاه شهیدبهشتی برگزار کردیم، افزود: در سال ۹۷ روی ۲۰۰ قلم تجاری برنج دنیا برای شناسایی تقلبات به عنوان یک پروژه بین‌المللی در کشور انجام شد تا اختلاف برنج از لحاظ رقم و درصد را تشخیص و جلوگیری کنیم.
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیست فناور کاوش پارسیان، عنوان کرد: تا پیش از اینکه روش‌های ژنتیکی به‌کاربرده شود، شکل ظاهری برنج‌های تقلبی ازلحاظ ریخت و مورفولوژی قابل‌تشخیص نبود. متقلبان آن‌قدر ماهر بودند که این برنج‌ها را به‌گونه‌ای ترکیب می‌کردند که ازلحاظ شکل ظاهری هم نمی‌شد تشخیص داد که این برنج‌ها تقلبی هستند.
شعبانی گفت: در حاضر روش‌هایی بر پایه DNA وجود دارد و دقیقاً بر اساس نوع برنج انگشت‌نگاری ژنتیکی انجام می‌شود. در اصطلاح به آن دی‌ان‌ای فینگرپرینت (DNA fingerprinting) گفته می‌شود. بر اساس DNA و نه بر اساس شکل ظاهری ما می‌توانیم به‌راحتی تشخیص بدهیم که برنج چه نوع رقمی است. نه تنها نوع آن تشخیص داده می‌شود که حتی این را هم می‌توانیم متوجه شویم که چند درصد در آن برنج اختلاط وجود دارد. اگر ۲۰ درصد رقم خوب و ۸۰ درصد رقم نامرغوب باشد آن را اعلام می‌کنیم.
شعبانی یادآور شد: این روش در اروپا و در آزمایشگاه‌های بزرگ هم انجام می‌شود. آن‌ها بیشتر روی برنج‌های باسماتی کار می‌کنند این در حالی است که ما با ۲۰۰ رقم برنج تجاری دنیا روبرو هستیم، از این تعداد ۱۲۰ رقم برنج ایرانی است و بقیه برنج خارجی. همه این نوع ۲۰۰ رقم برنج انگشت‌نگاری ژنتیکی می‌شود.
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان تصریح کرد: تشخیص منشاء مواد غذایی و شناسایی تقلبات غذایی از طریق روش‌های مبتی بر پروتیئن و DNA بهینه سازی و ایجاد روش‌های تشخیصی برای اکثر نمونه‌ها با گونه‌های نزدیک از لحاظ ژنتیکی و ایجاد امکان فنی اینگونه تست‌ها در داخل کشور برای اولین بار انجام شد.
وی ادامه داد: امروزه تمامی روش‌های شناسایی میکروب‌های غذایی برپایه روش‌های ستنی که زمانبر است در ایران انجام می‌شود. روش برپایه دی ان ای دقیق‌تر و با زمان بسیار کمتری پاسخگو خواهد بود.
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی، گفت: ما اقدام به تولید کیت تشخیص این ویروس کردیم که بر اساس اعلام وزارت بهداشت از میان ۵۶ شرکت تولیدکننده این کیت، رتبه سوم را کسب کردیم و ضمن تولید کیت‌های تشخیصی کرونا، در سال گذشته مجوز فروش کیت‌های تولیدی را دریافت کردیم.
شعبانی با اشاره به تولید کیت‌های تشخیصی، تصریح کرد: تشخیص ویروس کرونا از طریق کیت تشخیص PCR دارای دو مرحله است که در یک مرحله اقدام به تخلیص و جداسازی ماده ژنتیکی ویروس کرونا می‌شود که ما مجوز فروش این کیت را دریافت کردیم که به آن کیت تخلیص یا جداسازی RNA ویروس کووید-۱۹ گفته می‌شود.
این فعال حوزه زیست فناوری، مرحله دوم تشخیص بیماری کووید-۱۹ را کیت PCR دانست و یادآور شد: تولید کیت PCR را تا مراحلی پیش بردیم، ولی، چون متاسفانه در فروش کیت RNA ویروس موفق نبودیم، این مرحله متوقف شد و کیت PCR تا مرحله آزمایشگاهی تولید شده است.
شعبانی اضافه کرد: یکی از فعالیت‌ها برند «تهران تست» است که خدمات آنلاین آزمایشگاهی مواد غذایی، دامپزشکی، آب و خاک و پزشکی بدهیم و ماحصل اتفاقات حوزه مواد غذایی بهترین محصول را در فروشگاه مواد غذایی تخت عنوان بلوطی به صورت آنلاین به فروش برسانیم. همچنین پایگاه تست خودرو را در دانشگاه شهیدبهشتی با کمک مجتمع دارویی درمانی هلال احمر و پارک علم و فناوری شهدی بهشتی راه‌اندازی کردیم.
وی تصریح کرد: یکی از بزرگترین مشکلات شرکت‌های دانش بنیان، فرآیند بسیار سختگیرانه آن است، ممکن است که افراد که ایده‌های نوینی دارند و می‌توانند به درآمدزایی برسند منصرف و به فکر مهاجرت باشند. اگر افراد متخصص در زمینه‌های مختلف در کارگروه‌ها بکار گرفته شوند در فرایند ارزیابی‌ها تاثیرگذار خواهد بود. همچنین اگر آموزش‌ها در دوره دانشگاه شروع شود به طور حتم در این زمینه اثرگذار خواهد بود شرکت‌های دانش بنیان بتوانند یکسری همایش‌های ماهانه برای افراد فارغ‌التحصیل برگزار کنند هر چه زودتر با این فرایند و نوآوری آشنا شوند به موقع وارد کسب درآمد خواهند شد.