یازدهم دی ماه هزار و چهارصد و دو به همت گروه باستانشناسی و انجمن علمی دانشجویان باستانشناسی دانشگاه شهید بهشتی «کارگاه آموزشی فرآیند ثبت در فهرست آثار ملی» با حضور جناب آقای دکتر فرهاد نظری در جایگاه سخنران، اساتید محترم گروههای باستانشناسی و مرمت و جمعی از دانشجویان و علاقهمندان برگزار شد. علاقهمندان میراث فرهنگی با هدف آشنایی با چگونگی و فرآیند ثبت آثار ملی در سالن ناصر خسروی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهيد بهشتي گرد هم آمدند.
آقای دکتر نظری، مدیر کل پیشین ثبت آثار و حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعیِ وزارت میراث فرهنگی، گردشگردی و صنایع دستی، کارگاه را با طرح مباحثی درباره ضرورت و اهميت ثبت آثار ملي و كاركردهاي آن آغاز كردند. ايشان از دل همين بحث به نحوه مواجهه سلسلههای دوران تاریخی ایران با بناها و آثار تاریخی پرداختند؛ ذکر این نکته از آن جهت ضرورت داشت که سرنوشت یک اثر تاریخی، به طور ویژه بناها، همواره به رویکردها، تصمیمات و اقدامات دولتها بستگی دارند و این مهم در حفظ و نگهداری یا تخریب بناها موثر است و دانستن اين نكات براي دانشجويان رشته باستانشناسي به عنوان علاقهمندان به حفظ ميراث فرهنگي و پژوهشگران فرداي اين سرزمين مهم است.
دكتر نظری ضمن ارائه گاهشماریِ تنظیم قوانینِ حفاظت و مرمت از بناها و آثار تاريخي در ايران، به آن دسته از عواملي كه منجر به توجه به آثار تاريخي و ایجاد تشکیلات برای حفاظت از آنها شده بود، پرداخت؛ چرا که آشنایی با پیشینه روند تصویب قوانینی که هدف از تنظیم آنها غالبا حفاظت و مرمت بوده دارای اهمیت بسیاری است و جزئی از تاریخ و گذشته زندگی بشر ( در این بحث، ایرانیان) است. ايشان در خلال این مبحث به نقش ناصرالدین شاه قاجار در شروع جریاناتی که باعث توجه به اهمیت مسائل حفاظتی شد، اشاره كردند؛ از جمله این اقدامات تاسیس کتابخانه سلطنتی کاخ گلستان است که میراثی از پادشاهی مغول تلقي شده و از آن به عنوان اولین موزه ایران یاد میشود. ایشان منابع و مقالاتی را برای علاقهمندان به مطالعه در پیشینه این قوانین معرفی کردند.
در ادامه درباره اين موضوع بحث شد كه یکی از مسائلی که در روند ثبت آثار ملی باید به آن پرداخته شود مواردیست که در پرونده ثبتی نوشته ميشود؛ از جمله توصيفات، تصاوير و عكسها. همچنين درباره نحوه نوشتن يك پرونده ثبتي موارد و نكاتي گفته شد؛ در اين بخش به اينكه چه كساني ميتوانند يك پرونده ثبتي بنويسند نيز اشاراتي شد. ايشان، همچنين اولين بناها و آثار ايران را كه به ثبت رسيدند معرفي كردند و اسناد مربوط به ثبت آنها را به نمايش درآوردند. در بخش آخر كارگاه، به رسم هر كارگاه آموزشي ديگري زماني به پرسش و پاسخ اختصاص يافت و اساتيد و دانشجويان به طرح پرسشهايي درباره مباحث طرح شده پرداختند.